Schetsboeken overzicht

Van George Minne zijn tot nog toe vijf schetsboeken bekend. Het oudste, ontstaan tussen circa 1883 en 1888, bevindt zich in de Albertina in Wenen en behoorde vermoedelijk tot de verzameling van Fritz Waerndorfer. De vier overige schetsboeken zijn in 1982 verworven door het Museum voor Schone Kunsten van Gent. Tot op heden zijn die schetsboeken nauwelijks bestudeerd. Voor de datering is uitgegaan van een aantal schetsen die duidelijk de aanzet vormen voor welbepaalde beelden; op grond daarvan kunnen we de eerste drie situeren in de jaren 1891-1898, een vierde dateert uit de periode 1900-1910.

Minnes schetsboeken geven een inzicht in de manier waarop de kunstenaar al tekenend verschillende mogelijkheden onderzoekt om tot het uiteindelijk concept van een beeld of beeldengroep te komen. In die 'studies' zien we zijn voorliefde voor bepaalde motieven steeds terugkeren: geknielden, naakte wijdbeens staande mannelijke figuren, treurenden. Sommige schetsbladen tonen studies die de uiteindelijke beelden benaderen, andere zijn meer vrije tekeningen die niet tot een sculpturaal resultaat hebben geleid.

Opmerkelijk is de krachtige en soms agressieve tekenstijl en het obsessioneel zoeken naar de meest uitdrukkingsvolle houdingen en gebaren. Dat zien we bijvoorbeeld in zijn voorbereidende schetsen voor De man met de waterzak en voor Solidariteit. Tegelijk vinden we in alle schetsboeken studies waarin Minne met enkele delicaat uitgevoerde lijnen de contouren van een figuur weergeeft, zoals bijvoorbeeld voor De kleine geknielde. Soms vertrekt Minne van een vrij realistische weergave van het menselijk lichaam, meestal zijn de figuren echter gestileerd. Hier en daar vinden we ook schetsen van architecturale elementen.

De schetsboeken werden ingescand door de diensten van de Universiteitsbibliotheek Gent, waarvoor onze oprechte dank.

Helke Lauwaert